Ólíklegt er að sitjandi ríkisstjórn setji á dagskrá frumvarp fyrri stjórnar sem miðaði að því að dýpka verðbréfamarkaðinn með frjálsari ráðstöfun séreignarsparnaðar. Aðilar vinnumarkaðarins lögðu mikla áherslu á að málið yrði fyrst tekið fyrir í grænbók um lífeyriskerfið og nú þegar styttist í útgáfu bókarinnar stefnir í að breytingarnar fái ýmist dræmar undirtektir eða litla umfjöllun.
„Það yrðu Kauphöllinni óneitanlega vonbrigði ef ríkisstjórnin legði ekki fram frumvarp um frjálsari ráðstöfun viðbótarlífeyrissparnaður,“ segir Magnús Harðarson, forstjóri Kauphallarinnar, í samtali við Hluthafann.
Í stjórnarsáttmála síðustu ríkisstjórnar var lýst yfir vilja til auka frelsi fólks til að ráðstafa séreignarsparnaði. Hugmyndin var tekin úr skýrslunni Hvítbók um framtíðarsýn fyrir fjármálakerfið frá árinu 2018 en þar var lagt til að viðurkenndum fjárfestingarsjóðum yrði gert heimilt að taka að sér ávöxtun séreignarsparnaðar. Höfundar hvítbókarinnar sögðu að þetta gæti verið „eitt áhrifaríkasta skrefið“ til að auka virkni verðbréfamarkaða, sem hafði verið með eindæmum lítil.
„Aðilar vinnumarkaðarins hafa engan sérstakan áhuga á þessu bixi“
Frumvarp þess efnis, sem var sérstakt áherslumál Sjálfstæðisflokksins og naut einnig stuðnings á meðal Framsóknarmanna, leit síðan dagsins ljós vorið 2024. Það hljóðaði þannig að fólk gæti valið að verja iðgjöldum í heild eða að hluta til að fjárfesta í verðbréfasjóðum, sérhæfðum sjóðum fyrir almenna fjárfesta og peningamarkaðssjóðum. Auk þess var í því fólgin heimild til að binda iðgjöldin í innlánum.
Undirtektirnar voru misjafnar. Arion banki fagnaði hugmyndinni en dró hins vegar fram, rétt eins og Seðlabanki Íslands, ýmsa lagalega vankanta og úrlausnarefni. Kauphöllin fagnaði frumvarpinu sömuleiðis og talaði fyrir því að gengið yrði lengra með því að leyfa einstaklingum að fjárfesta í einstaka skráðum verðbréfum.
„Frumvarpið sem síðasta ríkisstjórn lagði fram var langt frá því róttækt. Lögfesting þess hefði verið skref í rétta átt en gekk að okkar mati of stutt í að færa einstaklingum ákvörðunarrétt yfir fjárfestingum fyrir viðbótarlífeyrissparnað þeirra,“ segir Magnús.
